{ κρητική μουσική }

O Μανώλης Καρεφυλλάκης γεννήθηκε στα Μεσόγεια Κισσάμου το 1910. Οι ευκαιρίες για μια επαφή με τις ζυγιές της εποχής, αποτελούν ξεχωριστό γεγονός για το μικρό Μανώλη, επιπλέον ένα «ειδικό σεμινάριο».
Σε ηλικία 9-10 χρονών αναγνωρίζεται “επισήμως” οργανοπαίκτης, όταν για πρώτη φορά παίζει για πρώτη φορά παίζει με τη βοήθεια ενός “χοχλιού” στη σχολική εορτή, συρτό, καλαματιανό, πεντοζάλη.
Στη συνέχεια με εφόδια το μεράκι και το πηγαίο ταλέντο του, μαθήτευσε στους οργανοπαίκτες της νέας γενιάς, αφομοιώνοντας τις μουσικές πληροφορίες και ιδιαιτερότητες – αποσπάσματα μακράς βιωματικής διεργασίας – που συνθέτουν τη μουσική της δυτικής Κρήτης και ιδιαίτερα το συρτό.
Γρήγορα γίνεται γνωστός στην περιοχή οπότε αρχίζει η συμμετοχή του στα γλέντια, γάμους, κ.τ.λ. σε ολόκληρο το νομό, παίζοντας δίπλα σε αξιόλογους βιολιστές όπως ο Λυραντώνης, ο Μαν. Μυλωνάκης, ο Φοβογιώργης, ο Μαύρος, ο Μαριάνος, ο Χάρχαλης, αλλά και με νεότερους όπως ο Δημ. Χριστοφοράκης, ο Κουνέλης, ο Ναύτης, κ.λ.π.
Υπήρξε ένας από τους ελάχιστους τραγουδιστές, οι οποίοι γνώριζαν σε βάθος και μπορούσαν να αποδώσουν τις μελωδίες των συρτών με τον παλιό αυθεντικό τρόπο. “Το τραγούδι του εμύριζε Κίσσαμο...αφτιασίδωτο, χωρίς προσποιήσεις, έμοιαζε να σου κουβεντιάζει”. Η κατάθεση της συνεισφοράς του δεν περιορίζεται σε μια προσωπική εκδοχή, αλλά κυρίως ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του είδους που υπηρετεί. Το τοπικό ιδίωμα γεννά τον τοπικό αοιδό. Ερμηνευτής υψίφωνος όπως οι περισσότεροι της εποχής του, γνωρίζοντας την τέχνη του αυτοσχεδιασμού, κεντούσε πάνω στο απλό, αναδεικνύοντας τη μελωδία δια μέσου του “κώδικα” των συρτών με έκφραση πηγαία, πάθος και αρχοντιά.
“Δυό πράγματα ήταν ο Καρεφυλλομανώλης: Δουλευταράς και μερακλής...Δεν τον έφτασες εσύ στα καλά του. Ότι ήθελε την έκανε τη φωνή του και όπου ήθελε έβγαινε...” Στο παίξιμο, κρατόντας τον παλιό τρόπο, “κοσκινίζει” το λαγούτο δίνοντας μια συνεχή ρυθμική ροή στην ανάπτυξη της μελωδίας, ενώ παράλληλα παρακολουθώντας την εξέλιξη του οργάνου στην εποχή του, σολάρει απλά, σταθερά και με ιδιότυπο χρώμα...