επόμενος
καλλιτέχνης
:
Παπαδάκης Μιχάλης
(Πλακιανός)
Ο
Μιχάλης Παπαδάκης ή Πλακιανός (1903-1978) είναι ένας από τους
σπουδαιότερους μουσικούς της ανατολικής Κρήτης, όχι μόνο για
τη δεξιοτεχνία του στο παίξιμο της λύρας, αλλά και για τις
συνθέσεις του (συρτά), οι οποίες καθιερώθηκαν στη συνείδηση
των Κρητικών μερακλήδων παρόλο που ο ίδιος δεν είχε ηχογραφήσει
ποτέ δίσκο (υπάρχουν ηχογραφήσεις του στο αρχείο της Ε.Ρ.Α.
Χανίων και περιμένουμε εναγωνίως την έκδοσή τους σε CD). Τα
συρτά του, κάποια από τα οποία είναι πολύ γνωστά στο κοινό
της κρητικής μουσικής, υποκλέπτονταν και ηχογραφούνταν συχνά
από διάσημους μουσικούς, οι οποίοι δυστυχώς τα παρουσίαζαν
ως δικά τους.
Ο Πλακιανός ήταν άνθρωπος απλός και φτωχός, εργάτης, καλόψυχος
και βαθειά μερακλής. Δεν είχε ίχνος επαγγελματισμού. Η χαρά
του ήταν η αναγνώριση της αξίας του από τους ανθρώπους του
χωριού του και των γύρω χωριών.
Ο Ιρλανδός μουσικός και μουσικολόγος Ross Daly, σε συνέντευξή
του στο περιοδικό «Έρεισμα», τ.14/15, Χανιά Φθιν.-Χειμ. 1998/99,
σελ. 161-162, λέει: Όλοι οι Αποκορωνιώτες τον ξέρουν και τον
λατρεύουν. Έχει πεθάνει χρόνια τώρα, αλλά τον πρόλαβα όταν
ζούσε. Πήγαινα στις Καλύβες, στο σπίτι του, και μού 'παιζε
μουσική. Είχε ενδιαφέρον. Όποτε πήγαινα σπίτι του καθόμασταν
στη βεράντα κι όποτε έπαιζε λύρα μού 'λεγε: «Κάτσε εκεί πέρα»
και μού 'δειχνε μια καρέκλα, τέσσερα μέτρα μακρυά του και
μού 'λεγε να κοιτάω προς την άλλη κατεύθυνση. Εγώ είχα υπόψη
μου ότι συχνά οι παλιοί οργανοπαίχτες δε θέλουν να δείξουν
πράγματα, θεωρώντας ότι έτσι θα χάσουν τη δουλειά τους ή κάτι
τέτοιο. Αλλά ο Μιχάλης δε μου φαινόταν για τέτοιο άτομο...
Μια μέρα μου είπε γιατί μ' έβαζε να κάνω αυτό το πράγμα. Μου
λέει: «Δεν είναι πως δε θέλω να σου δείξω πράγματα, θα χαιρόμουν
πολύ να τα πάρει οποιοσδήποτε, αλλά αν κάθεσαι κοντά και με
κοιτάς την ώρα που παίζω, θα σκέφτεσαι πώς πάνε τα δάχτυλα,
το δοξάρι, και δε θ' ακούς τη μουσική. Κι εγώ ήθελα ν' ακούς
τη μουσική.» Το θεώρησα πολύ σοφό αυτό και τώρα, που κι εγώ
διδάσκω, για ορισμένα άτομα που διαπιστώνω ότι κολλάνε λίγο
σε τεχνικά θέματα, χρησιμοποιώ τη μέθοδο του Πλακιανού για
να τους βοηθήσω, και είναι όντως αποτελεσματικό.
Ηχογράφηση του Πλακιανού περιλαμβάνεται στο δίσκο «Ελληνική
Παραδοσιακή Μουσική - Σκοποί και τραγούδια της Κρήτης» (1998
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, CP 91033) από τη συλλογή
του καθηγητή κλασικής φιλολογίας στο Κολλέγιο της Αγ. Τριάδας
του Χάρτφορντ (Κονέκτικατ, Η.Π.Α). Η πλούσια αυτή συλλογή
ηχογραφήσεων από όλη την Ελλάδα δωρήθηκε μετά το θάνατο του
Δ. Νοτόπουλου, το 1968, κατ' εντολήν του από τη σύζυγό του
στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ενώ μικρό μέρος της είχε ήδη
εκδοθεί από την εταιρεία Folkways σε τρεις δίσκους (FE 4454,
FE 4467 και FE 4468).
Προς τιμήν του Πλακιανού γίνονται από το 1987 στην Πλάκα Αποκορώνου
πολιτιστικές εκδηλώσεις με το γενικό τίτλο «Πλακιανά».
|
|